مرور انتقادی بر تلاشهای ایرانی برای توسعه جامعه شناسیهای دگرواره

author

  • محمد امین قانعی راد دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
Abstract:

در سال‌های اخیر تلاش های رسمی برای تاسیس جامعه شناسی بومی  به دو طرح‌جامعه شناسی اسلامی و مهندسی فرهنگی انجامیده است. هدف این مقاله بررسی واکنش‌های شناختی دانشمندان اجتماعی ایرانی به این دو طرح رسمی بومی گرایی است. این سوال وجود دارد که آیا  این واکنش های شناختی ، اندیشه های جدیدی را برای بازسازی مفهوم بومی گرایی مطرح می سازند؟ آیا دانشگاهیان ایرانی توانسته اند در دو راهه علوم‌اجتماعی جهانی یا علوم‌اجتماعی محلی دست به انتخابی فراگیرتر بزنند؟  مقاله حاضر از حیث چارچوب مفهومی و امدار مفاهیم گفتمان‌های دگرواره سیدفرید العطاس، تئوری جنوبی راوین کونل و مفاهیم چهارگانه جامعه‌شناسی‌های حرفه‌ای، انتقادی، سیاستی و حوزه عمومی مایکل بوروی می‌باشد. در این نوشتار برای پاسخ دادن به سؤالات بالا آراء سخنرانان سه همایش انجمن جامعه‌شناسی ایران در سال‌های 1385، 1386 و1387  مورد توجه قرار گرفته و متناسب با اهداف مقاله آرای ده تن از آنان (آزاد ارمکی، اباذری،تاجیک،توسلی، جلایی پور، چلبی،خانیکی، شریعتی، عبداللهی و فکوهی) با کاربرد روش تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد تفسیر گرایی انتقادی مورد بررسی قرار می گیرند.   قسمت اصلی مقاله در سه بخش و با عناوین بازاندیشی در جامعه شناسی حرفه ای و انتقادی،گفتمان دگرواره بسیط و گفتمان دگرواره مضاعف به بررسی واکنش های شناختی اندیشمندان اجتماعی ایرانی در برابر طرح های رسمی بومی سازی می‌پردازد. بخش پایانی مقاله نیز با جمع‌بندی دیدگاه‌های گوناگون دانشمندان ایرانی آنها را در رابطه با چارچوب‌های مفهومی مورد ارزیابی قرار می دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هویت دینی در جامعه ایرانی: مرور نظام‌مند مطالعات انجام شده (1380-1392)

          هویت دینی یکی از مهم‏ترین ابعاد هویت بوده که نقش تعیین کننده‏ای در هویت یابی افراد ایفا می‏کند و تقویت این بعد از هویت می‏تواند موجبات قوام سایر ابعاد و چالش در این حوزه می‏تواند زمینه‏ساز بحران در سایر ابعاد هویت شود. این ادعا مخصوصاً در جوامعی که دین رکن اساسی آن جامعه را تشکیل می‏دهد موضوعیت بیشتری دارد. این مقاله بر آن است تا ضمن مرور نظام‏مند پژوهش‏های انجام شده در بیش از یک دهه گ...

full text

مرور انتقادی بر کتاب سرمایه‌داری، خانواده، و زندگی شخصی

هدف از مقالة حاضر، ارزیابی انتقادیِ کتابِ سرمایه‌داری، خانواده، و زندگی شخصی است. مسئلة نویسنده این بوده است که سرمایه‌داری و فمینیسم چگونه دو حوزة عمومی و خصوصی را در خانواده از هم تفکیک کرده است. محقق با تطبیق متن ترجمه‌شده با متن اصلی و جست‌وجو در منابع مربوط به موضوع، به بخشی از انتقادات رسیده است. سپس با بررسی متن مترجم، به بخشی دیگر از انتقادات پرداخته است. اما به‌طور کلی از روش تفکر نقادان...

full text

مرور انتقادی نظریه اسطوره‌شناختی رنه ژرار

رنه ژرار، با اتخاذ رویکردی انتقادی نسبت به دیدگاه‌های مردم‌شناختی فریزر و اشتروس و در ضمن تعلّق خاطر به مکتب روان‌کاوی فرویدی یا همان روان‌کاوی متأخر فرانسوی، مبحثی را در باب تاریخ و فرهنگ مطرح می‌کند که آمیزۀ بدیعی از نقد ادبی، اسطوره‌شناسی، روان‌کاوی و دین‌پژوهی است. او با طرح این موضوع که در هر اسطوره‌ای می‌توان ردّپای خشونتی واقعی را یافت که در گذر زمان تبدّل یافته و تغییر چهره داده است، در نه...

full text

تدوین ابزار سنجش سواد ایدز برای جامعه ایرانی

مقدمه: طراحی مداخلات اثربخش برای پیشگیری و کنترل ایدز که ویژگی هایی متفاوت با سایر بیماری های واگیر دارد، مستلزم تناسب این برنامه ها با سطح سواد سلامت مخاطبان است. با توجه به نبود ابزار اختصاصی برای سنجش سواد ایدز، این پژوهش با هدف تدوین چنین  ابزاری انجام شد. مواد و روش ها: با انتخاب چارچوب TOFHLA از بین ابزارهای موجود سنجش سواد سلامت، ابتدا محتوای کلی با جستجوی هدفمند در متون فارسی مرتبط با م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 1

pages  122- 156

publication date 2010-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023